Mustafa Tasci
🇳🇱

Hollanda

İtalya’dan sonra, bir süre Hollanda'da yaşamak istedim ve buradaki 6.ayımın sonlarında biriktirdiğim bazı tecrübelerimi yazmaya karar verdim.  Bu yazıda yer alan başlıklar

Neden Hollanda’ya geldim? 💫

Hollanda, coğrafya dersinden gördüğüm, internet sayesinde hakkında bilgi sahibi olabildiğim bir ülke idi. 2016 yılında daha küçük bir gezgin iken -yeşil pasaportum ile buraya ilk kez gelmiştim.
2016 yılı Mart ayındaki seyahatimde bir turist gibi bu şehre İstanbul’dan uçtuğum, Euro kurunun 1€=3.26₺ olduğu keyifli günlerdi. Amsterdam’a gelip birkaç gün kalıp sonrasında Oslo’ya seyahat planı yapmıştık. Bu seyahat planımızı rahat yapabilme imkanı verdiği için Pegasus’a teşekkürlerimi sunuyorum.(Pegasus’un o zamanlar 1+1 bilet kampanyaları oluyordu, dönüş bileti alana gidiş ücretsiz gibi)  Couchsurfing aracılığıyla tanıştığımız Yusuf; Suriye'den Amsterdam'a gelip mülteci olarak Hollanda devletinin kendisine tahsis ettiği bir evde kalıyordu. Bizi de masraftan kurtarıp gezginlere destek olduğu için Yusuf’a teşekkür ediyorum.  Amsterdam’da birkaç gün kaldıktan sonra Oslo’ya seyahat etmiştik. O günlerden sonra bir süre benim için yurt dışı seyahati imkansız hale gelmişti ve 2019 yılına kadar Türkiye’de kaldım.
Suriyeli Yusuf ve şişko ben -2016 Mart, Amsterdam
Suriyeli Yusuf ve şişko ben -2016 Mart, Amsterdam
 
Bu seyahat ve Norveç seyahatimiz sonrasında yanlış hatırlamıyorsam uçak biletleri hariç sadece 600–700 TL gibi bir rakam harcamıştım. O zamanlar, "bir ülkeye daha gitmiş olmak" için yapılan seyahate göre gerçekten çok düşük bir tatil tutarıydı.
Mart 2016 - Amsterdam
Mart 2016 - Amsterdam
2021, yani 5 sene sonra Hollanda’ya tekrar gelme kararı alırken; İtalya’da aldığım yüksek lisans oturum iznim ile farklı yerlerde de yaşamak istedim.
Hollanda’da yaşama kararı alırken dikkate aldığım hususlar;
Refah seviyesi
Refah seviyesi olarak Türkiye ve İtalya'yı görmüş biri olarak Hollanda'da yaşam dair çok bir tecrübem bulunmuyordu, sadece turistik olarak ülke numarası arttırmak yerine farklı bir yerde yaşamanın refah seviyesi yüksek bir ülkede yaşamanın nasıl bir durum olduğunu deneyimlemek istedim.
Farklı ülke ve kültür deneyimi
Türkiye ve İtalya’yı görmüş biri olarak, "Hollanda’da yaşama" dair çok bir tecrübem bulunmuyordu, sadece turistik olarak ülke numarası arttırmak yerine refah seviyesi yüksek bir ülkede yaşamanın nasıl bir durum olduğunu deneyimlemek istedim.
Çevremin olması
Bir ülkede yakın arkadaş diyebileceğiniz kadar samimi olduğunuz insanların yaşıyor olması orada bir süre yaşamak için ayrı bir etken olabilir.   Tabiki de benim için olumlu katkıları; arkadaşınla özlem giderme, yalnız hissetmeme, ülkeye dair daha çok şey öğrenme, birlikte yaşayarak yaşamsal maliyetlerinin azalması gibi durumlar açısından önemliydi.
Yaşam giderinin(kira hariç)çok yüksek olmaması
Konaklama giderimin pek olmaması
İngilizce konuşma oranı yüksekliği
İngilizce konuşma oranının çok yüksek olması, ülkeye dair şaşıracağınız şekilde güzel şeylerden biri.  112 non-native(ana dili İngilizce olmayanlar) ülke arasında yapılan araştırmaya göre,  Hollanda; Dünyada (ana dili İngilizce olan ülkeler hariç) ingilizceyi en iyi konuşan millet olma özelliğine sahip.
Hollanda ve Türkiye ilişkileri
Hollanda ve Türkiye arasındaki ilişkiler, Hollandalıların kültürü, ülkenin yapısı, ticari becerileri ve düzeni ilgimi çekiyordu bu refah seviyesine nasıl eriştiklerini ve halkın nasıl yaşadığını deneyimlemek istedim.  (Tabiki de Legality of cannabis ile alakası yok:)
Of course I'm only drinking coffee in the Amsterdam Coffeeshops-2016
Of course I'm only drinking coffee in the Amsterdam Coffeeshops-2016
 
Bunların haricinde; Atatürk’ün 'muasır medeniyetler' diye tanımladığı ülkelerde nasıl bir hayat yaşandığını görmek istedim.  Türkiye’nin içinde olduğu son durum ve benim de daha sakin bir hayat istememden ötürü böyle bir yolculuğa çıktım.

Hollanda’da Yaşam - Avantajları nelerdir?

Hollanda’da yaşamanın avantajları, geride nasıl bir hayatı bırakıp geldiğinize göre değişebilir.
Ben, Türkiye’de yaşadığım hayatla kıyasladığım için bana göre avantajlar olan hususlar size göre avantaj olmayabilir. Ancak genel çerçevede avantaj olarak gördüklerimi sıralayacağım.
5 yıl sonra tekrar geldiğimde çektiğim ilk fotoğraf.
5 yıl sonra tekrar geldiğimde çektiğim ilk fotoğraf.

"Welcoming" bir yer olması

Havalimanında indiğiniz andan, bir Hollanda köyüne gitseniz dahi insanların sürekli olarak gülümseyip sıcak kanlı tavırlar sergilemesi. 2 ay boyunca Amsterdam havalimanına yakın 80 bin kişilik küçük bir şehirde kaldım. Şehirdeki insanların tanımadıkları insanlarla göz temasında bulundukları an gülümseyip selamlaşması çok güzel. Türkiye’nin birçok şehrinde; sokakta birine sadece yanınızdan geçtiği için dostane bir şekilde gülümseyip selam vermeniz oldukça tuhaftır. Ben tatil yerlerimiz ve belirli muhitler haricinde Türkiye’de selamlaşma ve güler yüzlülüğün kaldığını pek düşünmüyorum.( Toplum olarak içinden çıkamadığımız zor günlerden ötürü olabilir) Hatta gülümseyip selam verdiğiniz için deli veya tuhaf davranışlar sergileyen biri olarak tanımlanabilirsiniz.🙂

Toplumsal refah seviyesinin yüksek olması

Sosyo-ekonomik denge sağlanmaya çalışıldığı için; vatandaşlar arasında sosyo-ekonomik denge oldukça insani. Bir kişi ya da topluluk/Oligark değil toplumsal refah hedeflendiği gayet net.  Belki böyle hedeflenmemiş olsa bile böyle gözüküyor olması da güzel.
Bu refah seviyesi marketlerde satın aldığınız sütlerin üzerinde hayvanların adlarını ve yaşlarını gördüğünüzde şaşırtmasın:)
"Her inek farklıdır, sütü de öyle"
"Her inek farklıdır, sütü de öyle"

Özgürlük ve özgür düşünce ortamı

Dünya üzerinde özgürlük ve özgür düşünceye dair batı medeniyetinden öğrenilecek çok şey olduğunu düşünüyorum. Merkezi yönetime karşı kendini daha iyi ifade edebilen, muhalif düşüncelerin daha çok olduğu milletler daha hızlı gelişebiliyor; muhalif seslerle birlikte gelişmişlik düzeyleri de bence aynı şekilde artıyor.
Dünya ülkeleri özgürlük endeksine göre; Hollanda, birçok ülke ile kıyaslandığında özgürlük seviyesi olarak oldukça üst sıralarda bir ülke. Belirli bazı kriterlere göre özgürlük endeksi oluşturan "Freedom House" Hollanda'ya 98/100 puanı verirken aynı kriterlere göre Türkiye 32/100 puanına sahip. Ülkem adına böyle düşük bir puana sahip olduğumuz için üzgünüm.

Politika

Burada "Yeşiller" adlı tabiata olan desteği siyasette de temsil etmek isteyen insanların desteklediği Yeşiller Partisi,  Hayvan haklarını savunmak için yola çıkan Animal Party gibi partiler mevcut.
Hollanda hayvan hakları partisi logosu
Hollanda hayvan hakları partisi logosu

İkinci Dünya Savaşının Hollanda’ya Etkisi

Ülkenin en büyük şehri Rotterdam, 1940 yılında Alman güçleri tarafından bombalandı, kraliyet ve devlet görevlileri Londra’ya kaçarak kendilerini kurtardılar.
💡
İkinci Dünya savaşından çok önce, ticaret gemileriyle yaptıkları seyahatler sayesinde koloni oluşturarak zenginleşen Hollanda Krallığı; savaşta büyük bir zarar görmesine rağmen 2021 yılında dünyanın en zengin ve refah 15.ülkesi.(Türkiye 190 ülke arasında 53.sırada yer alıyor.)
'lerden beri ‘ot’u serbest bırakıldığı, yılında eş-cinsel evliliğin önünün açıldığı; eğlence ve gece hayatını ise ticari olarak ülke lehine kullanan Hollandalıları tebrik ediyorum. Refahlık seviyesi olarak; Belediyelerin ekonomiye katkı sağlayan turistlerden rahatsız olmaları ile alakalı bir çok haber yer alıyor. Ben ise benzer bir durum olarak şu haberi bırakıp gidiyorum.
Bireysellik; özgür düşüncenin hakim olmasının Hollanda toplumuna refahlık açısından değer kattığını düşünüyorum.  Bireysel alana sahip bireyler, kendileri ve işlerine daha iyi zaman ayırıp daha verimli zaman geçirebilme şansına erişiyor.  Bireycilik verimi artırdığı için toplumsal refah ile doğru orantılı bir ilişkisi var. Konuyla ilgili bir röportaj.
 
💡
Ayrıca bu araştırmayla; bireyciliğin belirli metriklerde toplumu nasıl etkilediğini, Türkiye ve Hollanda kıyaslamasıyla erişebilirsiniz. Bireysellik ile her birey, toplumsal görevini düzgün bir şekilde gerçekleştirdiği için(dürüstlük ilkesi), toplumun herhangi bir yerinde saygısızlığa da maruz kalma oranı düşük.

Yerel Yönetimlerin Güçlü Olması

Türkiye’de yerel yönetimlerin güçlendirilmesi terör ve merkezi yönetimin baskınlığı sebebiyle pek mümkün olmuyor.  Hollanda gibi ülkelerde yurttaşlara en yakın kuruluş olan belediyeler, o şehirde yaşayan kişilerin her türlü problemlerine destek olmaya çalışıyor, bunu zevkle yapıyor.
Amsterdam Belediyesi'nin web sitesi. Resmi dili Flemenkçe olan bir ülkenin birçok kamu sitesine İngilizce içerik girmesi de çok hoş. Avukatlık mesleğini icra eden bir Hollandalının; haftanın bir gününü belediyeye ayırarak, gönüllü olarak yurttaşlara yardımcı olmaya çalıştığını da belirtmek isterim.

Sanata ve Tarihe Verilen Değer

Sanatın her rengine olabildiğince sahip çıkmaları, ülkelerine göç etmek isteyen sanatçılara dahi sağladıkları kolaylıklar ile ortaya koyan devlet anlayışı oldukça güzel.
Rijksmuseum Amsterdam
Rijksmuseum Amsterdam

Doğal Güzelliklere Verilen Önem

Westerpark, Amsterdam 2021
Westerpark, Amsterdam 2021
 
notion image
💡
İstanbul'da kamusal yeşil alan oranı %2 iken, Amsterdam'da %13 olarak istatistiklere yansıyor.
 
Doğal ve tarihi güzellikleri, kötü yönetimler yüzünden yaşanmaz hale getirilen İstanbul'da ise; yeşil bir alana erişmek için ne kadar çok çaba sarf etmek gerektiğini hepimiz çok iyi biliyoruz.
Burada bazı şehirlerde ağaçlardan sorumlu gönüllü kişi ve kuruluşlar bulunuyor. Bu ağaçların güvenliği ile ilgili hem devlet hem de NGO'lar tarafından bu şekilde sahip çıkması çok güzel. Doğayı korumak adına çöplerin ayrıştırılması, fosil yakıtlar yerine yenilenebilir enerji kaynakları(güneş ve rüzgar enerjisi)nın ülkenin birçok yerinde kullanılması... Evlerin çatısındaki güneş enerji panelleri sayesinde elektriğe çok düşük ücret ödenmekte veya bazı aylar ödeme yapılmayıp elektrik şirketinden ödeme alınabilmekte. Ayrıca Amsterdam'da bir çok sokakta elektrikli araç şarj makinaları yer alıyor.

İnternete Erişim ve İnternetten Erişim

Ülkeye dair kuralların gayet açık ve net bir şekilde yer aldığı Government.nl web sitesi oldukça yönlendirici; ülkeye dair bir çok bilgi edinebiliyorsunuz. Neyin suç olup olmadığını tek bir siteyle öğrenebiliyor olmak da oldukça güzel. TCK 4-1 aklıma geldi :) Haricinde şöyle güzellikler de mevcut.
İnternet ve sosyal medya kullanım oranları - Türkiye / Hollanda
Google Trends aracılığıyla kıyaslama yapıldığında da iki farklı ülkede Google'da neler aratıldığını araştırıp toplum hakkında daha detaylı bilgi edinebiliyorsunuz. Ekonomi
Ülkenin Migros, BiM gibi zincir marketlerinde kasiyer olarak -haftalık maksimum 40 saat- çalışan biri dahi; senede en az 20 gün tatil hakkına sahiptir. (Bu tutar maaştan kesilerek senede bir defa kişiye ödenir, devlet vatandaşlarının tatilini korur ve onlara tatil için seyahat önerilerinde bulunur.)
Sokak röportajlarında cepteki vasat telefonu çıkartmak için dahi ne kadar çok emek verildiğini istatistiklere bakarak, kıyaslayarak görmek ülkem adına üzücü gelmiyor değil.
 
notion image

Çevrecilik

İstanbul'da her yere araba veya toplu taşıma ile gitmek zorunda olan birisi Hollanda'da şehir içindeki her yere bisikletle gitmek zorunda. Bisikleti adeta bir araç olarak kullanmak hobi olarak bisiklet sürmekten çok daha güzel. Günde ortalama 3 km bisiklet süren birisi hem egzersizini yapıyor, hem de doğaya vereceği zararı minimize ederek yaşayabiliyor. Bisiklet yolları ile ; ulaşımda geçiş üstünlüğüne sahip olmak ve herkesin sizin gibi olması özgür ve güzel hissettiriyor.
notion image

Eğitim Sistemi

Eğitim sistemini tecrübe etmek için fırsatım olmadı, ancak buradaki sıradan vatandaşların ingilizceyi oldukça iyi bir şekilde konuştuğunu söyleyebilirim. Hatta topluma tam adapte olmadığını düşündükleri ikinci nesil türklerden üç dil konuşabilenlere de şahit oldum. Okullarında alınan eğitimin daha çok pratiğe dayalı olduğunu; sınav ve birincilikten ziyade sınıfça başarının ön planda olduğunu söyleyebilirim.
Türkiye'de Anadolu lisesinde aldığı İngilizce eğitim ile buraya gelen kişi, ingilizcesinin yeterli olmadığını hissedebilir. Beden eğitimi öğretmenliği eğitimi alan kişi ise burada bir spor salonunda katıldığı grup etkinliklerinde birçok şeyi yanlış veya eksik yaptığını fark edebilir, hiç de güç değil.
Türkiye'de orta veya alt gelirli bir aileden gelen biri olarak; ülkesel sebeplerden ötürü eksikliklerinizi gördüğünüzde, bir şeyi yarım veya yanlış öğrenmek için zamanında harcanan o enerji ve emeğe çok kızdım. Bu çürümüş eğitim düzenimizin müsebbiplerine de içten kötü dileklerimi iletiyorum.
Üniversiteler ingilizce programlar için B2-C1 seviyesinde ingilizce dil belgesi ve yabancı öğrencilerden 10.000 € okul ücreti talep ediyor 🙂
 
notion image
Güneş çıktığında güzel parklarında mis gibi temiz havayı içinize çekerek spor yapma imkanı çok güzeldi, taa ki kış gelene dek.....
Kış geldikten sonra spor salonunda grup eğitimlerine katıldığımda, bunca zamandır kendi kendime yaptığım egzersizlerde ne kadar yanlış hareketler yaptığımı fark ettim🤷🏽 😆
 

İçme Suyu

Avrupa'nın bir çok şehrinde çeşmelerden içme suyu akıyor, bir zamanlar ülkemizde de böyleydi ancak İstanbul dahil çoğu şehirimizde bu artık mümkün değil. Bunu ne ara nasıl elimizden aldılar çok şaşırtıcı. Yani evime kadar gelen su var, ancak çeşmemden akan suyu içemiyorum, yıkandığımda da tenime zarar verip vermediğinden emin değilim. Ne üzücü. Hollanda'da damacana veya arıtma olmaksızın içilebilir bir suyla yıkanabiliyor olmak bence İstanbul'daki çeşme suları ile kıyaslandığında çok daha güven verici. Bunun haricinde şehrin bir çok yerinde bu görselde olduğu gibi şişenize su doldurmalık düğmeye bastığınızda akan içme suyu merkezleri bulunuyor.
 
notion image

Hollanda’da yaşamanın dezavantajları nelerdir?

Burada yaşamanın dezavantajlarını kendi penceremden değerlendirecek olursam;
  • Hava durumu Akdeniz toplumundan gelen biri için; güneşi eskisi kadar çok görmemek, soğuk ve rüzgarlı havaların çok olması rahatsız edebiliyor.  Türkiye’de yaşarken D vitamini takviyesi pek almazdım. Hollanda'da almaya başladım. Fakat yine de burada uzun süre yaşayan insanlar yağmur ve soğuk hava koşullarını umursamayıp dışarıda sporlarına devam edebiliyorlar.
  • Adaptasyon Kolektivizm’in daha yoğun olduğu sıcak ülkelerden Hollanda’ya gelen insanların buranın havasına, suyuna ve bireyselciliğine kısa sürede alışabileceğini sanmıyorum. Nitekim buraya 1950'lerde gelen Türkler ve son 10 yılda yoğun bir şekilde göç eden Expatlardan da gördüğüm kadarıyla da adaptasyon süreci oldukça güç.  Pandemi gibi sebepler de maalesef bunu zorlaştırıyor. Bir yabancının, Türkçe bilmeden Türkiye'de yaşamaya çalışmasını düşündüğümde bunu yine de çok problem görmüyorum.
 
  • Yaşanmışlıklar Türkiye’nin batısı ile doğusunu bilen Türkiye'de büyümüş biri olarak,Hollanda ile aramızda en az yüz yıllık medeniyet seviyesi olduğunu düşünüyorum. Doğup büyüdüğüm topraklarda yaşadığım hayatla buradaki hayatımın çok fark olması; bu durumun burada çokça aklıma gelmesi... "Madem böyle bir hayat vardı, biz neden öyle yaşadık o halde?" düşüncelerine sevk ediyor beni. Eğer Türkiye yıllardır daha demokratik bir şekilde yönetilseydi, yurttaşlarına burası gibi imkanlar sağlayabilseydi, acaba kıyaslama yapmadan burada daha iyi yaşayabilir miydim? Yoksa kıyaslama yapabildiğim için mi aradaki farkı daha net hissedebiliyorum?
Dutchnews.nl, NL Times ve Hollanda Medya, gibi yerlerden haberleri takip ettiğimde “haberlerini sevdimin ülkesine bak” demiyor değilim.
  • Sağlık sistemi “Evropa batıyor, sağlık sistemi çöhmüüüş” değil, hastaneye ulaşım öncesi hizmetler de değerlendirildiğinde; Hollanda’nın yeri dünyada hayli üst sıralarda.  Türkiye’deki gibi hasta garantili hastaneler yerine, Hollanda’da hasta kabulünü hemen yapmamak için zorlayıcı sistemler bulunuyor.
Bu durum hastane yoğunluğunu korumak, kişi başına düşen doktor sayısını artırmak, aynı zamanda gereksiz ilaç kullanımını önlemek açısından iyi. Ulaşımda bisiklet kullanımının yüksek olması; spora teşvik ve yeşil alanların çok olması ile birlikte okullarda fiziksel aktivitelere verilen önem gibi etkenler hastalıklara giden yolu tıkıyor.
Hollandalıların Türkler kadar bel-boyun fıtığı gibi fiziksel rahatsızlık yaşadığını sanmıyorum
Neyse, dezavantaj yazarken yine avantaj yazıp över oldum 🙂 Hollanda böyle işte...
Sağlık sisteminin olumsuz yanı Hollanda'da yaşadığım süre boyunca herhangi bir sağlık olumsuzluğu yaşamadım. Burada uzman doktora erişim çok kısa bir sürede olmuyor. Hastalar da özel ilgi ve pratikte daha tecrübeli uzman doktorlarla etkileşim içerisinde olmak istiyorlar. Bu sebepten Türkler genelde sağlık sistemi için Türkiye’yi tercih ediyor.
 
Hollanda'da yaşayan Türklerin yer aldığı bir gruptan
Hollanda'da yaşayan Türklerin yer aldığı bir gruptan
Çok acil olmadıkça Ambulans çağırmak yerine öncesinde başka oluşumları arayıp bilgi alabiliyorsunuz. Yine de; "Beni Türk hekimlerine emanet ediniz."😎
Hollanda’ya dair aklıma gelen dezavantajlar ne kadar üzerine düşünsem de bu kadarcık. Aklıma geldikçe güncelleyeceğim...
📌
Yukarıdaki tecrübeler; Türkiye'de memur aile çocuğu olarak büyümüş bir kişinin değerlendirmeleridir. Subjektif yorumlar içermektedir.
  • Hollanda'da iş hayatı (Ankara Anlaşması)
  • Amsterdam'da yaşamak üzerine (Amsterdam şehrine dair)
  • Hollanda bana ne kattı?(Yurtdışı ve Hollanda kazanımları)
badge